Projekt Koko

Kilka miesięcy temu na ekrany kin w USA, Kanadzie i Wielkiej Brytanii wszedł film pod tytułem „Projekt Nim”  w reżyserii Jamesa Marsha. Czy będziemy mieli okazje oglądać go również w Polsce, na razie nie wiadomo.

Film opowiada historię Nima Chimpskyego – szympansa, który pod opieką Herberta Terraca miał opanować ludzki system znaków migowych. W tym celu Nim miał być wychowywany na wzór ludzkiego dziecka. Niestety, projekt poniósł porażkę, Nim nie nauczył się posługiwać językiem migowym na zadowalającym poziomie, był agresywny. Koniec końców Terrace przesłał go do laboratorium medycznego.

Chociaż nie mieliśmy okazji obejrzeć filmu warto przypomnieć o kilku kontrowersjach związanych z projektem Terraca.

Kilka lat wcześniej olbrzymi sukces odniósł, zapoczątkowany przez naukowców Allen i Beatrix Garden, projekt Washoe. Nauczyli ją ponad 300 znaków języka migowego.

W późniejszych latach, już pod opieką Rogera Foutsa, Washoe posługiwała się językiem migowym porozumiewając się z innymi szympansami. Co więcej, uczyła go również swojego syna Louisa.

Specjaliści z zakresu języka migowego i badania z tzw. podwójną ślepą dowiodły ponad wszelką wątpliwość, że Washoe rozumiała język migowy i posługiwała się nim w sposób przemyślany, zachowując reguły gramatyczne i opisując abstrakcyjne sytuacje.

Pytanie – dlaczego ten sam projekt Nim, który, teoretycznie, opierał się na tych samych zasadach – nie udał się? Roger Fouts był wobec Terraca i jego metod nauki bardzo krytycznie nastawiony. Pisał o lekcjach języka migowego jakie Nim musiał pobierać w betonowej celi. Metody Terraca określił mianem „deprywacji społecznej”. Nim, zdaniem Foutsa, został pozbawiony kontaktów z innymi szympansami co doprowadziło do społecznego upośledzenia. To był główny powód jego agresji i braku postępów w nauce. W swojej, dostępnej również w Polsce, książce „Najbliżsi krewni” Fouts opisuje jak umożliwienie Nimowi kontaktów społecznych z innymi małpami przywróciło równowagę jego psychice i pozwoliło na rozwój możliwości językowych.

Nauka odnotowała wiele potwierdzonych przypadków nauczenia języka migowego naczelnych. O wielu z nich przeczytacie w „Małpich dialogach” z drugiego numeru Zeszytów Praw Zwierząt.

Doskonały przykład stanowi Koko – gorylica, o której swego czasu także nakręcono film i o którym przypominamy poniżej:

Projekt Nim może wielu utwierdzić w przekonaniu, że szympansy nie są zdolne do opanowania języka migowego i myślenia abstrakcyjnego. Nic bardziej mylnego!

W rzeczywistości Nim, jest przykładem źle przeprowadzonego eksperymentu, wobec którego inni etolodzy, jak Fouts, mieli wiele etycznych zarzutów.

Przypominajmy historię Washoe, Koko czy Kanziego, którzy dowiedli jak blisko jesteśmy spokrewnieni z innymi naczelnymi.

Facebook Comments

Możesz również polubić…

3 komentarze

  1. TmW pisze:

    Tu jeszcze ciekawy dokument na ten temat – http://www.youtube.com/watch?v=4lrv1CrGq3o

      

  2. Jednym z najbardziej szokuj

      

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Shares
Skip to content